- بایستی جابه‌جایی‌های قطعاتی اپتیکی را در محیطی با دمای ثابت، تمیز و بدون گرد و غبار، در حالیکه دستکش بدون پودر و غیرقابل نفوذ استون در دست دارید، انجام دهید.
- عرق و روغن موجود بر روی دست انسان میتواند به کوتینگ قطعات اپتیکی آسیب برساند، بنابراین هرگز نباید سطوح عبوری یا بازتابی قطعات اپتیکی را لمس کنید.
- پس از استفاده از دستمال پاک کننده لنز آن را دور انداخته و مجددا از آن استفاده نکنید.
- هنگامی که قطعات اپتیکی از جعبه‌های پستی یا حمل و نقل آنها خارج میشوند، به یاد داشته باشید که آنها بسیار شکننده هستند. در یک منطقه تمیز و با دمای ثابت، جعبه را به دقت باز کنید تا مطمئن شوید که به محتویات آن آسیبی نمی‌رسد. با استفاده از دستکش، قطعات اپتیکی را برداشته و بر روی یک دستمال لنز تمیز یا داخل یک ظرف مخصوص نگهدارنده قطعات اپتیکی قرار دهید.
- لطفا تمامی ادوات اپتیکی که فاقد جعبه مخصوص هستند را داخل کیسه فریزر قرار دهید و در جایی امن قرار دهید.
- برای قطعات اپتیکی بسیار کوچک یا ظریف، موچین پلاستیکی یا ابزار مکش ممکن است برای سهولت در جابهجایی مفید باشد. هرگز از ابزارهای فی برای جابهجایی قطعات اپتیکی استفاده نکنید.
- قطعات اپتیکی را در امتداد سطوح غیر اپتیکی آن مانند لبه‌ها نگه دارید.
- اکثر کریستال‌ها به دما حساس هستند و می‌توانند ترک بردارند، بنابراین همیشه اجازه دهید بسته قبل از باز شدن به تعادل حرارتی برسد.
- با نگه داشتن قطعات اپتیکی در نزدیکی یک منبع نور مرئی، وجود گرد و غبار و لکه‌ها را بررسی کنید. بررسی قطعات اپتیکی در زوایای مختلف، مشاهده پراکندگی از گرد و غبار و لکه‌ها را برای شما میسر می‌سازد.
- توجه داشته باشید که به هیچ عنوان از استون برای تمیزسازی سطوح اپتیکی پلاستیکی و یا ادوات اپتیکی قرار گرفته در نگهدارنده‌های پلاستیکی استفاده نکنید، زیرا که استون موجب خوردگی پلاستیک و آسیب رسیدن به سطح می‌گردد. اگر سطح مورد نظر چنین بود، از آب دیونیزه (De-ionized) و کمی مایع ظرفشویی برای پاکسازی استفاده کنید. بدین ترتیب، نخستین گام اطمینان از جنس اپتیک و کوتینگ سطح آن میباشد تا بتوان از حلال مناسب برای تمیزسازی استفاده نمود.
دستورالعمل تمیز کردن ادوات اپتیکی
- پاک کردن گرد و غبار همیشه اولین قدم برای تمیز کردن قطعات اپتیکی است.
- دستمال کشیدن روی قطعاتی که گرد و غبار دارند، مانند تمیز کردن آنها با کاغذ سنباده است. ذرات گرد و غبار مانند دانه‌های سمباده موجب خراش سطوح میشوند. بنابراین همیشه قبل از پاک کردن هر قطعه، گرد و غبار را با دمنده‌ی پوآر یا کپسول هوای تمیز فشرده و فیلتر شده یا نیتروژن از بین ببرید.
- از فوت کردن بر روی سطح اپتیکی بپرهیزید، زیرا که این کار موجب پرت شدن قطرات ریز از دهان بر روی سطح و آسیب‌دیدگی آن می‌گردد. هنگام استفاده از کپسول هوا توجه کنید که به هیچ عنوان آن را پیش از و همچنین در هنگام استفاده تکان ندهید. علاوه‌براین، موقع استفاده از کپسول سر نازل را در فاصلهای ایمن از سطح اپتیکی قرار دهید زیرا که برخورد نازل با سطح، موجب آسیب دیدگی عمیق آن می‌گردد. این فاصله میبایستی در حدود 15 سانتیمتر در نظر گرفته شود.
- توجه شود که روش مذکور تنها روش ایمن و غیرتماسی است که برای تمامی سطوح اپتیکی قابل استفاده است. به ویژه برای ادواتی چون توری پراش، قطبشگرهای کلسیت(Calcite Polarizers)، آینه‌های فی محافظت نشده، جداکننده پرتو پوسته نازک (Pellicle Beam-Splitters) که در برابر تماس فیزیکی به شدت آسیب‌پذیر هستند تنها روش تمیزسازی به حساب میآید.
- همچنین دقت گردد که غشا نیتروسلو 2 میکرومتری قرار گرفته بر روی جداکننده پرتو پوسته نازک بسیار شکننده است و به راحتی توسط فشار هوا شکسته میشود. در صورت استفاده از کپسول هوا اطمینان حاصل کنید که نازل کپسول به اندازه کافی به دور از سطح قرار گرفته است.
نکات کلی
- استفاده از حلالهای تمیز کننده شیشه و یا دستمال کاغذی یا پارجه لباس موجب خراشیده سطوح قطعات می شوند، بنابراین همیشه ادوات اپتیکی را با حلال مناسب و یک پارچه مخصوص با پرز کم تمیز کنید.
- همیشه به همراه استفاده از دستمال مخصوص لنز از حلالها نیز استفاده کنید، زیرا استفاده دستمال به تنهایی موجب خراشیده شدن سطوح می‌گردد.
- یک حلال خوب ترکیبی از 60٪ استون و 40٪ متانول میباشد. (زیرا استون به تنهایی خیلی سریع خشک میشود و نمی‌تواند تمام گرد و غبار را حل کند.) استفاده از متانول زمان تبخیر را کند می‌کند، و همچنین آلودگیهای که استون نمی‌تواند به تنهایی تمیز کند را از بین می‌برد.
- پیش از تمیزسازی سطوح، ابتدا لبه‌های بیرونی قطعات را پاک کنید، زیرا که این عمل مانع از کشیده شدن و جابه‌حایی مجدد آلودگی‌ها بر روی سطوح میشود.
- به یاد داشته باشید که قطعات اپتیکی را به آهستگی و با نرخ ثابت تمیز کنید.
- برای تمیز کردن قطعات اپتیکی پلاستیکی و یا آن‌هایی که در داخل نگهدارنده‌های پلاستیکی قرار دارند، به هیچ عنوان از استون استفاده نکنید! زیرا استفاده از استون منجر به خوردگی پلاستیک میشود. بهترین روش برای پاکسازی آنها استفاده از هوای فشرده و یا آب مقطر میباشد.
- اگر نوع کوتینگ سطوح ناشناخته است، به منظور جلوگیری از آسیب به آنها، از آب مقطر به همراه مایع صابون مخصوص ظروف که بسیار رقیق شده است، استفاده کنید.
- در مورد ادواتی که داخل نگهدارنده قرار دارند دقت شود که ابتدا لبهی اتصالی بین نگهدارنده و قطعه اپتیکی تمیز گردد تا گرد و غبار جمع شده در آن ناحیه پاکسازی شود و سپس اقدام به تمیزسازی سطح گردد. اهمیت این روش این است که مانع از کشیده شدن ذرات غبار بر روی تمامی سطح میشود.
- قطعه اپتیکی خود را بر روی سطحی تمیز و غیر زبر قرار دهید،
- سپس با استفاده از دمنده‌ی پوآر یا کپسول هوای تمیز فشرده یا نیتروژن، گرد و غبار موجود را از بین ببرید.
- سپس دستمال تمیز مخصوص لنز را بر روی قطعه خود قرار دهید،
- به میزان لازم حلال بر روی آن بریزید
- و به آرامی دستمال را بر روی سطح قطعه جابه‌جا کنید.
- ابتدا با استفاده از دمنده پوآر یا کپسول هوای تمیز فشرده یا نیتروژن، گرد و غبار موجود را از بین ببرید
- سپس دستمال مخصوص لنز را چند لایه تا کنید،
- توسط انبر کوچک (موچین) آن را کنترل کنید.
- مقداری حلال بر روی دستمال بریزید
- دستمال را تحت فشاری یکنواخت و به آرامی بر روی سطوح قطعه جابه‌جا کنید.
- این روش به هیچ عنوان برای سطوح با کوتینگ فی توصیه نمی‌شود.
- این روش برای تمیز کردن لکه‌های سرسخت‌تر مفید است. همان‌طور که در روش فوق توضیح داده شده است، دستمال مخصوص لنز را جمع کنید و به جای استفاده از موچین آن را با انگشتان خود با اعمال فشار یکنواخت و به آرامی بر روی سطح بکشید.
برای کوتینگ‌های نرم‌تر، که راحت‌تر آسیب می‌بینند، استفاده از روش "غوطه‌وری" توصیه شده است.
- هرگونه گرد و غبار را از قطعه اپتیکی پاک کنید
- سپس آن را درون حلال استون غوطه‌ور کنید.
- اگر قطعه اپتیکی بسیار کثیف است، می‌توانید از حمام اولتراسونیک نیز استفاده کنید.
- چندین بار تا زمانی که قطعه به طور کامل تمیز شود، آن را در حلال تمیز و تازه غوطه‌ور کنید.
- در صورت تأیید سازنده، می‌توان اثرات انگشت و ذرات بزرگ گرد و غبار را با غوطه‌وری در محلول رقیق آب مقطر و صابون مخصوص اپتیکی از بین برد. برای از بین بردن آلاینده‌ها، ادوات اپتیکی نباید بیش از حد لازم در محلول غوطه‌ور بمانند. پس از آن، ادوات را در آب مقطر بشویید. در صورتی که محلول‌های تمیزکننده در هنگام خشک شدن روی ادوات باقی بمانند، موجب ایجاد رگه‌هایی بر روی سطوح ادوات می‌گردند.
https://www.newport.com/n/how-to-clean-optics
https://www.thorlabs.com/tutorials.cfm?tabID=F7DE0192-825F-4760-B5BD-FECC3D14A856#:~:text=Take%20a%20fresh%2C%20clean%20sheet,being%20held%20above%20the%20optic.
https://www.edmundoptics.com/knowledge-center/application-notes/optics/cleaning-optics/#:~:text=If%20more%20cleaning%20is%20necessary,redistributing%20it%20on%20the%20surface.
https://www.edmundoptics.com/knowledge-center/video/tutorials/quick-tips-for-cleaning-optics/
https://www.youtube.com/watch?v=Tz4Dy5D6kdw
https://www.youtube.com/watch?v=9Pq4SeNmFYw
https://www.photonics.com/Articles/Cleaning_Optics_Choosing_the_Best_Method/a32199
درباره این سایت